W związku z przypadkami pojawiania się niedźwiedzi w osadach ludzkich, Burmistrz Gminy Jedlicze informuje mieszkańców o potencjalnym zagrożeniu i zminimalizowaniu możliwości wystąpienia sytuacji niebezpiecznych.
Przedwiośnie to okres wybudzania się niedźwiedzi. W tym czasie zwierzęta te nie mają dostępu do naturalnego dla nich pokarmu (roślinności). W tym czasie obserwuje się również wzmożoną penetrację lasów przez poszukiwaczy zrzucanych przez jeleniowate poroży (tzw. zrzutów). Może prowadzić to do sytuacji konfliktowych i niebezpiecznych, zwłaszcza w sytuacji, kiedy człowiek zbliża się do gawry z młodymi.
Dodatkowo, mając na uwadze poszukiwanie tzw. łatwego pokarmu przez niektóre osobniki niedźwiedzia i inne dzikie zwierzęta, zaleca się zabezpieczenie na terenach prywatnych wszelkich wysypisk śmieci oraz koszy na nieczystości i odpadki.
Jak się zachowywać w obszarze, gdzie zaobserwowano obecność niedźwiedzi?
Ataki niedźwiedzi na ludzi są w Polsce niezmiernie rzadkie. Większość ataków niedźwiedzi na świecie wynika z potrzeby obrony młodych (natknięcie się na samice z potomstwem), ochrony żywności (podejście do żerującego niedźwiedzia), lub zagrożenia tzw. "przestrzeni prywatnej" niedźwiedzia.
Niedźwiedzie nie lubią być zaskakiwane. Jeśli spacerujesz lub jedziesz na rowerze przez obszar występowania niedźwiedzi tuż przed lub po zmroku, albo też wcześnie rano, zaznacz swoją obecność – zwłaszcza tam, gdzie teren lub roślinność sprawia, że trudno cię zobaczyć. Najlepiej jest wydawać jakieś dźwięki – można na przykład podśpiewywać, klaskać, rozmawiać, a jadąc rowerem od czasu do czasu używać dzwonka.
Nie wędruj samotnie, jeśli to możliwe, idź z grupą. Grupy są głośniejsze i łatwiejsze do wykrycia przez niedźwiedzie. Pamiętaj też, że pomimo, iż niedźwiedzie mają wzrok prawie tak dobry jak ludzie i równie dobry słuch, to najbardziej czuły mają węch. Jeśli wiatr wieje od ciebie w kierunku niedźwiedzia, ma on największe szanse wykryć Twoją obecność i oddalić się.
Nie spuszczaj towarzyszących Ci psów ze smyczy. Biegający luzem pies może natknąć się na niedźwiedzia w lesie, rozdrażnić szczekaniem, a potem uciekając przed nim, przyprowadzić go wprost do ciebie.
Nigdy nie zbliżaj się do zauważonego niedźwiedzia. Utrzymaj dystans. Niektóre niedźwiedzie są bardziej tolerancyjne niż inne, ale każdy osobnik ma swoją określoną "przestrzeń prywatną" – strefę, w której obecność intruza powoduje, iż niedźwiedź czuje się zagrożony. Jeśli znajdziesz się w tej strefie, niedźwiedź może zareagować agresywnie. Nigdy nie próbuj podchodzić do niedźwiedzia, żeby go sfotografować. To może zakończyć się poważnymi problemami.
Niedźwiedzie zawsze poszukują czegoś do jedzenia. Mają tylko kilka miesięcy, aby zgromadzić rezerwy tłuszczu na czas zimowego snu. Nie pozwól, by niedźwiedź odkrył, że żywność posiadana przez ludzi lub pozostawione odpadki są łatwo dostępnym posiłkiem.
Dokarmianie niedźwiedzi jest sprowadza zagrożenie zdrowia a nawet życia na ciebie i innych turystów. Zabieraj wszelkie odpadki żywności i opakowania po żywności ze sobą, nie wyrzucaj ich w lesie, nie zostawiaj w koszach na śmieci w lesie i na parkingach przy lesie. To zwabia niedźwiedzie w obszary leśne intensywnie wykorzystywane przez ludzi w celach rekreacyjnych.
Co zrobić w przypadku spotkania niedźwiedzia w lesie?
Jeśli dostrzeżesz niedźwiedzia z daleka, a on cię na widzi, postaraj się go obejść. Zawróć powoli, idź inną drogą. Jeśli jednak natrafisz na niedźwiedzia w bliskiej odległości, koniecznie zachowaj spokój.
1. Zatrzymaj się w jak największej możliwej odległości i pozwól się zidentyfikować. Mów do niedźwiedzia spokojnym głosem i poruszaj szeroko rękami. Niech niedźwiedź wie, że jesteś człowiekiem. To powinno zapobiec podchodzeniu zwierzęcia bliżej, lub co gorsza stawaniu na dwóch łapach, żeby mieć lepszy widok i możliwość zwąchania intruza. Postawa stojąca nie jest u niedźwiedzia objawem agresji, lecz ciekawości. Jeśli niedźwiedź stoi i wydaje się być spokojny, możesz spróbować się powoli odwrócić i wycofać, ale jeśli widzisz kątem oka, że niedźwiedź zaczyna iść za tobą, zatrzymaj się natychmiast.
2. Nie uciekaj, nie biegnij. Pamiętaj, że człowiek nie jest w stanie biec szybciej niż niedźwiedź, który może osiągnąć 50-60 km na godzinę. Niedźwiedzie, podobnie jak psy, zwykle biegną za uciekającymi zwierzętami. Jeśli niedźwiedź zaczyna podchodzić, nadal machaj ramionami i mów zdecydowanym tonem do niedźwiedzia. Jeśli jest coraz bliżej, mów głośniej i bardziej agresywnie, używaj narzędzi wywołujących hałas (np. stukaj kijem o drzewo), natomiast nigdy nie naśladuj odgłosów wydawanych przez niedźwiedzia ani też nie wydawaj piskliwych dźwięków.
3. Jeśli niedźwiedź pomimo tych wszystkich działań podejdzie bardzo blisko i zaczyna Cię dotykać, połóż się płasko na brzuchu, z ramionami osłaniającymi głowę i szyję, albo na boku w pozycji płodu, z głową wciśniętą między kolana i ramionami obejmującymi nogi. Udawaj „martwego”. Zazwyczaj niedźwiedź uznaje w takiej sytuacji, że zagrożenie zostało wyeliminowane, zawraca i zaczyna się oddalać. Nie podnoś się, pozostań nieruchomy, tak długo, jak to możliwe. Jeśli wstaniesz za szybko, niedźwiedź może wrócić i ponowić swój atak. Wówczas ponownie połóż się i leż nieruchomo.
Użycie gazu pieprzowego z odległości 5-6 m może czasami być skuteczne, jednak należy pamiętać, że gaz użyty pod wiatr lub z jadącego roweru, motocykla, quada może obezwładnić człowieka i uniemożliwić mu prawidłowe zachowania obronne. Jeśli masz ze sobą pojemnik z gazem pieprzowym, trzymaj go w zasięgu ręki i używaj z rozwagą.
Powyższe informacje powzięto ze strony internetowej: https://www.polskiwilk.org.pl/niedzwiedz
W przypadku pośredniego zagrożenia istnieje możliwość uzyskania zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na płoszenie i niepokojenie lub odłów, natomiast w przypadku realnego zagrożenia, zezwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na zabicie zwierzęcia.
Przypadki stwierdzonych szkód wyrządzonych przez niedźwiedzie należy zgłaszać do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Wzór formularza wniosku znajduje się na stronie internetowej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie:
Wszelkie przypadki pojawienia się niedźwiedzi i innych dużych zwierząt chronionych na terenach zamieszkałych, które mogą stanowić niebezpieczeństwo, powinny być niezwłocznie zgłaszane do Urzędu Gminy Jedlicze, w celu podjęcia adekwatnych do skali zagrożenia działań lub do najbliższego komisariatu policji.